Harmoni Gayrimenkul Değerleme ve Danışmanlık AŞ Yönetim Kurulu Üyesi Ömür Remzi Demirel, pandemi gölgesinde geçen ikinci yılı bizler için değerlendirdi. 2021 yılının nispeten temkinli geçtiğini ancak eylül ayı itibariyle konut satışında artışların yaşandığını söyleyen Demirel, Harmoni Gayrimenkul’un 2021 yılında sektörün önde gelen firmalar arasındaki yerini koruduğunu belirtti.
Harmoni GDD bu yıl neler yaptı? 2021 Harmoni için nasıl geçti?
Harmoni Gayrimenkul 2021 yılı itibariyle İstanbul merkez ofisi ve 7 bölge müdürlüğü kapsamındaki 100 kadrolu ve 100 çözüm ortağından oluşan toplam 200 kişilik ekibiyle 26.000 adetten fazla rapor üreterek sektörün önde gelen firmaları arasındaki yerini korudu. 2021 Yılı içinde kamu ve özel sektörden 2 adet bankayı hizmet portföyüne katmayı başaran Harmoni Gayrimenkul Değerleme ve Danışmanlık AŞ, kentsel dönüşüm ve özel projeler konusunda da atılım yaptı. Üretilen toplam iş hacminin önemli bir yüzdesini oluşturan projeleri hazırlayan ekibin başarısı Harmoni Gayrimenkulün sektördeki öncü firma olma konumunu korudu.
TÜİK her ay konut satışı rakamlarını açıklıyor. 2020 yılına kıyasla 2021’de rakamlar nasıldı?
Tüik verilerine göre 2020 yılında toplam yaklaşık 1.500.000 civarında olan konut satış sayısı 2021 Kasım ayı itibariyle 1.265.000 bandında kalmıştır. Yıl içinde yaşanan ekonomik gelişmelerin 2021 yılı satış rakamlarının beklenenden düşük seyretmesine yol açtı.
2021 yılı pandemi dönemi ile 2020 yılını pandemi dönemini gayrimenkul satışları bazında değerlendirir misiniz?
2021 yılının pandemi ile mücadele bakımından daha başarılı geçmesinin 2020 yılı itibariyle yapılan gayrimenkul satışlarının artmasına önemli ölçüde etki edeceği kanaatindeydik, ancak yaşanan ekonomik gelişmeleri oluşturduğu kararsızlık 2021 yılı ortalarına kadar satış pazarının nispeten temkinli hareket etmesine sebep oldu. Özellikle 2021 yılı Eylül ayı ile birlikte sıçramaya geçen pazar, 2020 yılı satış rakamları ile aradaki farkı kapatmada önemli ölçüde etkili oldu. 2020 yılında Haziran-Ağustos ayları arasında görülen yoğunluğa yakın bir sayı 2021 yılında Eylül-Aralık ayı arasında yaşandı.
Dolar’ın artışı ile beraber Türkiye’de bölgesel konut fiyatı artışlarında belirli bir dengesizlik görülüyor. En çok değerlenen bölge ve şehir neresidir? Neden bu bölge daha fazla değerlendi?
Türkiye ölçeğinde baktığımızda önemli ölçüde artışların 3 bölgede dikkati çektiğini söyleyebiliriz. İlk olarak (İstanbul başta olmak üzere) Marmara bölgesi ve çevre illerde yer alan organize sanayi bölgelerindeki değerler, döviz ve maliyet bazlı artıştan çok etkilenmiştir. Bu kategoriye yakın civar illerin batı cephelerinde yer alan sanayi ve lojistik bölgelerini de dahil edebiliriz.
İkinci olarak İstanbul ili özellikle boğaz hattı çevresinde konumlu ilçelerde yer alan konut nitelikli taşınmazlarda yüksek oranda artışlar görüldü. Bu artışa en önemli etkilerden biri Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olma prosedürüne bağlı yabancıya satış işlemlerinin özellikle bu bölgelerde gerçekleşmiş olmasıdır.
Üçüncü olarak Antalya ve Güney Ege sahil bölgelerindeki artışın dikkat çekici olduğu görülmüştür. Özellikle 2020 yılı başından itibaren görülmeye başlanan artış 2021 yılı yaz ayları ve takip eden dönemde ivmesini korumuştur. Pandemi sürecinin yarattığı kısıtlamalar sebebiyle metropollerde yaşayan insanların müstakil konutlara olan talebi bu artışın ilk sebebi olurken, yeni projelerde sunulan lüks nitelikli gayrimenkullerin döviz kuru avantajı sebebiyle yabancı yatırımcının dikkatini çekmesi de bu sebeplerden biri olarak sayılabilir.
Merkez Bankası tarafından politika faizlerinin indirilmesi konut kredilerine ve bu bağlamda konut satışlarına nasıl yansıdı? Konut kredilerinde faiz düştü mü?
Merkez bankasının özellikle 2021 Ekim ayında yaptığı faiz indirimi öncelikli olarak kamu bankalarının konut faizlerini indirmesine yol açtı. Her ne kadar 2020 yılında verilen düşük faizli konut kredileri kadar olmasa bile fark edilir bir talep artışına yol açtığını gözlemledik. Tabi bu indirime bağlı olarak gayrimenkul piyasasında gerçekleşen değer artışlarının alıcı bakımından bu indirimi çokta avantajlı bir durum haline getirmediğini de söyleyebiliriz.
Geride bıraktığımız yılda yabancı yatırımcılara Harmoni GDD olarak ne gibi hizmetler verdiniz? Taşınmaz satışlarında yabancı yatırımcının payını bizim için değerlendirir misiniz?
2021 yılı içinde yabancı yatırımcılar için şirket birleşmelerine ve satın alımlarına altlık oluşturan gayrimenkul ve makine değerleme raporlarının yanı sıra vatandaşlığa alım kapsamında hazırlanan raporlarda portföyümüzün önemli bir kısmını oluşturmuştur. 2021 Ağustos ayı içinde devreye giren GABİM yazılımı aracılığıyla pilot bölgelerde deneme süreci tamamlanan sistem üzerinden iş akışları Eylül ayı sonları itibariyle tüm Türkiye’de aktif hale gelmiştir. Tüm satışlara bakıldığında yaklaşık %4,3 gibi bir oranda olan yabancıya satış miktarı geçen seneye oranla yaklaşık %38 artış göstermiştir. Önümüzdeki zaman içerisinde bu oranın artacağı ve portföyümüzde daha önemli bir yer kaplayacağı kanaatindeyiz.
