Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği’nin (AYD) Nisan 2025 verilerine göre, AVM ciro endeksi nominal olarak yüzde 15,4 arttı. Ancak yüzde 37,9’luk enflasyon karşısında bu artış reel anlamda ciddi bir daralmaya işaret ediyor. Ziyaretçi sayısında yıllık bazda yüzde 10 azalma yaşanırken, en büyük düşüş giyim ve ayakkabı kategorilerinde görüldü. Teknoloji ürünlerindeki satış artışı ise dikkat çekti.
Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği (AYD) ile Akademetre Research tarafından ortaklaşa oluşturulan AVM Endeksi’nin Nisan ayı sonuçları açıklandı. Her ay düzenli olarak yayınlanan verilere göre ciro endeksi, Nisan 2025 döneminde, bir önceki yılın aynı ayı ile karşılaştırıldığında ve enflasyondan arındırılmamış olarak incelendiğinde yüzde 15,4 oranında artarak 3522 puana yükseldi. Nisan 2025 için açıklanan yıllık enflasyon oranının yüzde 37,86 olduğu düşünüldüğünde, metrekare verimlilik endeksindeki artışın enflasyonun altında olduğu görülmektedir.
Sonuçları yorumlayan Ekonomist Fatih Keresteci şunları söyledi: “AVM ciro endeksi 2025 yılı Nisan ayında, geçtiğimiz yılın aynı ayına göre nominal olarak yüzde 15,4 büyüdü. TÜİK’in Nisan ayı yıllık TÜFE artışının yüzde 37,9 olduğu dikkate alınırsa reel manada ciddi oranda bir daralma var. Nisan ayı performansını Mart ile karşılaştırdığımızda da benzer nitelikte olumsuz bir tablo ile karşılaşıyoruz; reel anlamda yüzde 11’lik bir daralma olmuş. Öncü veriler de bize ekonomik faaliyetlerde ciddi bir yavaşlama olduğunu gösteriyordu. Bu yönüyle genel tablo ile uyumlu bir veri seti… Mart ayında yaşanan siyasi gelişmelerin, ekonomi üzerindeki olumsuz etkilerini, AVM ciro performansı üzerinden teyit eden bir veri seti ile baş başayız. Detaylara indiğimizde çarpıcı sonuçlar var. Kategori bazında teknoloji grubunda yüzde 42,6’lık yıllık nominal büyüme var. TL’deki değer kaybının fiyatlarda yükselişe yol açabileceği beklentisi tüketiciyi bu alana yoğunlaştırmış olabilir. Yiyecek-içecek ve hipermarket gruplarında yıllık yüzde 31 düzeyindeki artış bu kategorilerdeki ivme kaybının sınırlı kaldığını gösteriyor ki, bu grubun fiyat ve talep esnekliği genellikle zayıftır. Bununla birlikte, tüketicinin vazgeçmekte daha az tereddüt edebileceği giyim ile ayakkabı gruplarında radikal bir ivme kaybı dikkat çekiyor. Giyimde yıllık ciro değişimi nominal yüzde 6,6 iken ayakkabı grubunda yüzde 12,3’lük bir daralma dikkat çekiyor. Ayakkabı cephesinde hava şartları ile son yıllarda hızla ivmelenen taklit ürünlerin etkisi olduğunu da düşünüyoruz ki, bu durum sektör açısından yapısal bir soruna işaret ediyor olabilir. Bu analizlerde bayram etkisi nasıl bir rol oynadı? 2024 yılında da 9 günlük bayram tatili vardı ve tatilin tamamı Nisan ayı içindeydi. Buna rağmen ziyaretçi sayısı bu yıl 2024’e göre yüzde 10 düşüş kaydederek bayram etkisinin çok anlamlı olmadığını gösteriyor.”
Nisan 2025 döneminde metrekare verimlilik endeksi, Mart 2025 dönemi ile karşılaştırıldığında ve enflasyondan arındırılmadan incelendiğinde yüzde -8 oranında azalış göstererek 3522 puana düşmüştür.
AVM’lerde kiralanabilir metrekare alanı başına düşen ciro Nisan ayında İstanbul’da 15.422TL, Anadolu’da 12.100TL olarak gerçekleşmiştir. Türkiye geneli metrekare verimliliği ise 13.429TL olarak gerçekleşmiştir.
Kategori Bazında Ciro Endeksi
Metrekare Verimliliğinde En Yüksek Artış Teknoloji Kategorisinde…
Nisan ayında, kategoriler bazında metrekare verimliliğinde en yüksek artış teknoloji kategorisinde yaşandı. Teknoloji kategorisi metrekare verimliliği geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre enflasyondan arındırılmadan yüzde 42,6 oranında bir artış kaydetti.
Geçtiğimiz yılın Nisan ayı ile karşılaştırıldığında AVM’lerdeki hipermarket kategorisinde yüzde 31,7, yiyecek içecek kategorisinde yüzde 31,1, diğer kategorisinde yüzde 20,1, giyim kategorisinde yüzde 6,6 yükseliş yaşanırken ayakkabı kategorisinde yüzde -12,3’lük bir azalış yaşandığı görülmektedir.
Nisan 2025 döneminde kategoriler bazında metrekare verimlilik endeksi, Mart 2025 dönemi ile karşılaştırıldığında ve enflasyondan arındırılmadan incelendiğinde; yiyecek içecek kategorisinde yüzde 10,5’lik artış görülmektedir. Teknoloji kategorisinde yüzde -0,9, diğer kategorisinde yüzde -1,6, hipermarket kategorisinde yüzde -5,4, giyim kategorisinde yüzde -15 ve ayakkabı kategorisinde yüzde -17,9’luk bir azalış yaşandığı görülmektedir.
Ziyaret Sayısı Endeksi
Nisan 2025 verileri bir önceki yılın aynı ayı ile karşılaştırıldığında ziyaret sayısı endeksinde yüzde -10’luk azalış görülmüştür.
Nisan 2025 döneminde ziyaret sayısı endeksi bir önceki ay Mart 2025 ile karşılaştırıldığında yüzde -1 oranında bir azalış olduğu gözlemlendi.
